Historia

W dniu 20 listopada 2015 roku w Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie, odbyły się uroczystości jubileuszowe 110 lat powstania Związku Nauczycielstwa Polskiego, połączone z retrospekcyjną wystawą pt: „ZNP w Naszej Uczelni - wczoraj i dziś”.

Tradycyjnie, ZNP UR, zaprosił do świętowania wszystkich swoich członków, władze Uczelni oraz Gości z zaprzyjaźnionych Krakowskich Uczelni Wyższych i Zarządu Głównego ZNP, którzy licznie przybyli na spotkanie. Uroczystość uświetnił swoją obecnością JM Rektor UR - prof. dr hab. Włodzimierz Sady, prorektorzy UR w osobach: prof. dr hab. Florian Gambuś, dr hab. Małek Stanisław, prof. UR, dr hab. Sylwester Tabor, prof. UR, dziekani i z-ca kanclerza, przewodniczący KU NS ZZ „Solidarność” w UR oraz prezesi ZNP AGH, UE, AP i PK, a przede wszystkim licznie przybyli członkowie ZNP UR.

Prezes ZNP UR - Pani dr hab. Barbara Ścigalska, prof. UR powitała przybyłych, a wygłaszając bardzo interesujące przemówienie okolicznościowe, przypomniała o niektórych faktach z powstania i dziejów ZNP w kraju i w naszej Uczelni.

Uczestnicy uroczystości mogli obejrzeć wystawę „ZNP w naszej Uczelni”, począwszy od działań pierwszego prezesa ZNP - prof. M. Wójcickiego, po przez historię działających prezesów w poprzednich latach, kończąc na działaniach obecnej prezes ZNP UR - Pani B. Ścigalskiej, a także liczne dokumenty i zdarzenia. Uczestnicy spotkania z nostalgią wspominali przeszłe lata, często rozpoznając swoje osoby na pożółkłych już fotografiach.

Wystawę jubileuszową 110 lat ZNP opracowały i przygotowały: inż. G. Klimek i dr Beata Grygierzec, przy współpracy pracowników Biblioteki Głównej UR.

Oprawę artystyczną jubileuszu zapewnił zespół ”Makino”, który to swoimi pieśniami i piosenkami o Krakowie, wprowadził zebranych w patriotyczny, a także wesoły krakowski nastrój.

Jubileuszową Galę połączono z obchodami Dnia Nauczyciela - były życzenia, kwiaty i 100 lat dla Pani Prezes, bo to ona stała się symbolem tych pięknych spotkań związkowych. Prezes w ciepłych słowach omówiła dobrą współpracę związków ZNP z władzami Uczelni, co zripostował były Prezes - prof. W. Barabasz, twierdząc, że nie zawsze stosunki z władzami były tak poprawne.

Zakończeniem obchodów 110 lat ZNP było spotkanie towarzyskie członków ZNP oraz zaproszonych Gości w klimacie krakowskich szlagierów i smacznego poczęstunku, a każdy uczestnik otrzymał w prezencie jubileuszowy kubek ZNP.

Wszystkim obecnym na spotkaniu, jeszcze raz składamy serdeczne podziękowania w imieniu Prezes i Zarządu Uczelnianego ZNP UR.

Opracowała: G. Klimek
Zdjęcia: B. Grygierzec

Związek Nauczycielstwa Polskiego uroczyście obchodzi Jubileusz 100-lecia

1 października 2005 r. odbyły się w Warszawie uroczyste obchody jubileuszu 100-lecia Związku. Zorganizowano je w setną rocznicę tajnego zjazdu nauczycieli ludowych z terenu zaboru rosyjskiego w Pilaszkowie pod Łowiczem, na którym utworzono Związek Nauczycieli Ludowych, od którego wywodzi się ZNP.

Uroczystości rozpoczęły się przed Pomnikiem Nauczycieli Tajnego Nauczania 1939-1945, który wznosi się na warszawskim Powiślu. Delegacje Zarządu Głównego oraz wszystkich okręgów ZNP złożyły kwiaty pod Pomnikiem. Uroczystość uświetnił udział przedstawicieli Wojska Polskiego: kompanii honorowej, która zaciągnęła wartę przed Pomnikiem, oraz orkiestry reprezentacyjnej.

Następnie w siedzibie Związku przy ul. Juliana Smulikowskiego odbyło się uroczyste posiedzenie Zarządu Głównego ZNP. Oprócz członków ZG ZNP uczestniczyli w nim byli prezesi oraz członkowie kierownictwa Związku, zasłużeni działacze ZNP, członkowie Głównej Komisji Rewizyjnej, dyrektorzy agend związkowych, młodzi nauczyciele-związkowcy, członkowie jury oraz laureaci konkursu "Moja nauczycielska praca: wczoraj-dziś-jutro". Przybyli również zaproszeni goście, wśród nich marszałek Senatu Longin Pastusiak, minister edukacji narodowej Mirosław Sawicki, przewodniczący SDPL Marek Borowski, wiceprzewodniczący SLD Wiesław Szczepański, główny inspektor pracy Anna Hintz, przewodniczący OPZZ Jan Guz oraz wiceprzewodniczący Ryszard Łepik. Zebrani szczególnie gorąco powitali kol. Zenona Jankowskiego, który ukończył 100 lat i obchodzi 80-lecie przynależności do ZNP.

Uroczystość rozpoczęło wystąpienie prezesa ZNP Sławomira Broniarza, poświęcone dziejom, tradycjom i roli ZNP, ale także zadaniom stojącym przez Związkiem w najbliższej przyszłości.

Następnie zasłużeni działacze ZNP zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi, resortowymi i związkowymi. Wręczono także Medale "Za szczególne zasługi dla ZNP". Goście otrzymali medale okolicznościowe wybite z okazji jubileuszu.

Grupa młodych nauczycieli, którzy niedawno wstąpili do ZNP, otrzymała z rąk prezesa Sławomira Broniarza legitymacje związkowe.

Goście w swych wystąpieniach podkreślali rolę, jaką Związek Nauczycielstwa Polskiego odgrywał w przeszłości i odgrywa obecnie w życiu społecznym oraz jego zasługi dla edukacji i jej pracowników. Napłynęły też liczne listy od władz, wśród nich od prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, oraz od organizacji i instytucji współpracujących ze Związkiem.

Przewodniczący jury konkursu "Moja nauczycielska praca: wczoraj-dziś-jutro" prof. Antoni Rajkiewicz ogłosił wyniki i wręczył nagrody laureatom.

Uroczystość zakończył występ chóru "Warszawianka" im. Karola Kurpińskiego, działającego pod patronatem Zarządu Głównego ZNP.

Na podstawie: http://www.znp.edu.pl/

100 lat ZNP - niektóre fakty i wydarzenia

1905

• 1 października - tajny zjazd nauczycieli ludowych z zaboru rosyjskiego w Pilaszkowie k. Łowicza, powstanie Związku Nauczycieli Ludowych
• 9 grudnia - utworzenie w Warszawie Polskiego Związku Nauczycielskiego oraz Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego
• 28 grudnia - zjazd nauczycieli ludowych z terenu Galicji w Krakowie ("Ankieta"), powstanie Krajowego Związku Nauczycielstwa Ludowego

1916

• Zjazd organizacji nauczycielskich w Radomiu, utworzenie Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskich Szkół Początkowych

1917

• W czerwcu ukazał się pierwszy numer "Głosu Nauczycielskiego"

1919

• W kwietniu nastąpiło połączenie związków nauczycielskich działających w b. zaborach rosyjskim i austriackim, powstał Związek Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych
• Na Sejmie Nauczycielskim (14-17 kwietnia) sformułowano zasady systemowe i programowe edukacji w odrodzonej Polsce

1925

• W Zakopanem otwarto sanatorium nauczycielskie zbudowane wyłącznie ze składek członków ZPNSP

1930

• Związek Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych oraz Związek Zawodowy Nauczycielstwa Polskich Szkół Średnich połączyły się w jedną organizację - Związek Nauczycielstwa Polskiego

1932

• Utworzono Instytut Nauczycielski ZNP (na bazie prowadzonych przez Związek wakacyjnych kursów uniwersyteckich)
• Oddano do użytku gmach przy ul. Wybrzeże Kościuszkowskie w Warszawie, który stał się siedzibą Związku

1937

• "Strajk nauczycielski" - protest przeciwko zawieszeniu działalności Zarządu Głównego ZNP i wprowadzeniu zarządu komisarycznego, zakończony sukcesem ZNP

W okresie dwudziestolecia międzywojennego Związek zorganizował 4 kongresy pedagogiczne (w 1929 r., 1931 r., 1933 r., 1939 r.

1939-1945

• ZNP działając w konspiracji jako Tajna Organizacja Nauczycielska, we współdziałaniu z Departamentem Oświaty i Kultury Delegatury Rządu na Kraj, organizował i prowadził tajne nauczanie
• Na tajnych zjazdach TON powstawały koncepcje i programy oświatowe, które miały być realizowane po odzyskaniu niepodległości; zostały one zaprezentowane na Zjeździe Oświatowym w Łodzi w 1945 r.
• TON niosła pomoc nauczycielom i ich rodzinom represjonowanym przez okupantów

1945

• W lutym ujawniło się kierownictwo TON, wznowiono działalność ZNP na terenie całego kraju
• W czerwcu ukazał się pierwszy po wojnie "Głos Nauczycielski"

1947-1948

• konsolidacja organizacyjna i programowa ZNP

1957

• Odbył się ogólnopolski zjazd oświatowy ZNP
• ZNP był organizatorem światowej konferencji nauczycieli

1959

• ZNP zorganizował ogólnokrajowy zjazd oświaty zawodowej i rolniczej

1975

• W Warszawie odbyła się światowa konferencja nauczycieli organizowana przez ZNP

1977

• ZNP był współorganizatorem Kongresu Pedagogicznego Nauczycieli

1981

• 13 grudnia ogłoszono stan wojenny i zawieszono działalność ZNP

1983

• Reaktywowano działalność Związku, w dniach 14-15 października odbył się XXXIII Krajowy Zjazd Delegatów ZNP

1989

• Udział przedstawicieli ZNP w obradach "Okrągłego stołu"

1991

• "Marsz Milczenia" w obronie polskiej oświaty z udziałem ok. 10 tysięcy członków ZNP
• W latach 1991-2003 ZNP organizował różne formy protestu (marsze protestacyjne, strajki, okupacja budynku MEN, pikiety) przeciwko niskim nakładom na edukację oraz pogarszaniu statusu prawnego i materialnego czynnych i emerytowanych pracowników oświaty

1995

• Rozpoczęła działalność Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP

2000-2001

• ZNP wystąpił z obywatelską inicjatywą ustawodawczą wprowadzenia do Karty Nauczyciela zapisu o określaniu minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela oraz wysokości przysługujących dodatków w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej. Obywatelski projekt poparło ponad 623 tysiące osób. Przyjęta przez Sejm ustawa uwzględniała zasadniczy postulat ZNP.

2002

• XXXVIII Krajowy Zjazd Delegatów ZNP przyjął "Pakt dla edukacji" jako związkową propozycję określenia - na podstawie analizy i oceny sytuacji - perspektyw rozwoju polskiej oświaty

2003-2004

• ZNP poparł ideę integracji europejskiej jako szansę rozwoju i unowocześniania edukacji w Polsce